يادآوری روز خونين 16 آذر، بی اعتنايی مطلق به خواست ملت و خشونت غير انسانی دولت
![]()
مصطفی بزرگ نیا
شانزدهم آذرماه 1332 دانشجويان دانشگاه تهران به نشانه اعتراض به تجديد روابط سياسي ايران و انگلستان، سخنان اهانت آميز دادستان محكمه نظامی به دكتر مصدق و خشونت رئيس اين محكمه نسبت به او، ديدار ريچارد نيكسون معاون رئيس جمهور وقت آمريكا از ايران و مذاكره با شاه و تشريح جزئيات تازه مبارزه واشنگتن با مسكو كه ايران هم بايد جزيی از آن می بود، بستن نشريات جز هشتاد نشريه در سراسر كشور، ايجاد جوّ اختناق، ارعاب مخالفان و مخالف گويان و... كلاسهاي درس را تعطيل، نخست در دانشكده علوم و سپس دردانشكده فنی اجتماع كردند كه در اينجا به دستور دولت كودتا به گلوله بسته شدند.
|
مهدی شریعت رضوی |
در اين تيراندازی سه دانشجو كشته، شماری مجروح و همان روز دهها تن نيز دستگير شدند. سه دانشجوی مقتول مصطفی بزرگ نيا 21 ساله، مهدی شريعت رضوی و احمد قندچی بودند. همزمان با دانشگاه تهران در چند دبيرستان پايتخت و منطقه بازار نيز تظاهرات صورت گرفت كه جمعي از دانش آموزان دبيرستان ها از جمله دارالفنون هم دستگير شدند. فرماندار نظامی تهران هفدهم آذر 1332 كه دانشگاه تعطيل بود 25 تن از دستگير شدگان را به جزيره خارك تبعيد كرد.
|
احمد قندچی |
متعاقب رويداد خونين 16 آذر، دولت وقت از شورای دانشگاه خواست كه هواداران جبهه ملی را از رياست و معاونت دانشكده ها عزل كند و به مدرسان مخالف دولت (كودتا و عامل تجديد نفوذ لندن و واشنگتن و ضديت با مسكو همسايه) اخطار دهد و بگويد كه دانشگاه و مدرسه جای درس و مشق است، نه سياست!