در سال ۳۳۷ میلادی همزمان با غسل تعمید کنستانتین پادشاه روم برای نخستین بار کریسمس در ۲۵ دسامبر و سالروز تولد مسیح تعیین شد.

برای جلو گیری از ترویج آیین میترایسم که تولد میترا (آناهیتا) در ۲۵ دسامبر بوده  آنروز توسط کلیسای روم روز تولد عیسی معین گردید.

روز تولد میترا که ایرانیان به آن یلدا می گویند و آن روز را مطابق گاهشمار (تقویم) باستانی ایران در ۲۵ دسامبر یا همان ۵ دی ماه جشن می گیرند . در گاهشمار باستانی ایران سال از ۱۲ ماه ۳۰ روزه تشکیل شده  بوده  که مجموع آن ۳۶۰ روز می شده و ۵ روز باقی مانده سال را پنج گاهنبار می نامیدند که پنج جشن پیش از آغاز سال نو بوده  و با حساب آن تقویم ۵ دی ماه گاهشمار (تقویم ) قدیم برابر با ۳۰ آذر گاهشمار جدید می شود ( با توجه به ۳۱ روز بودن ۶ ماه اول سال ) و از همین رو است که شب یلدا یا تولد میترا ۳۰ آذر و تولد مسیح که در واقع تولد میترا می باشد .۵ دی برابر با ۲۵ دسامبر نیز بر اساس گاهشمار قدیم در جهان ثبت و تبدیل به تولد عیسی مسیح گردیده است.

از هر روی و به هر دلیل چه تولد میترا یا عیسی باشد چون روز شکر گذاری و شادی می باشد بر همه ایرانیان و مسیحیان ایران به ویژه ارمنیان جهان که ریشه و سر منشع زبانهای ایرانی از زبان آنهاست گرامی و شادباد .اینان همان مردمی هستند که رسوم و آیین های مشترک مارا از آیین مهر پرستی و میترایسم همانند غسل تعمید و ناقوس کلیسا و کریسمس را به دنیای مسیحیت ارزانی داشتند و همان قومی هستند که در برابر هجوم اعراب تسلیم نشدند و دین و آیین خود را به فراموشی نسپردند و نگاهبان راستین آتش بودند و نه تنها آتش در آتشکده های ارمنستان بزرگ هیچگاه خاموش نمی شد بلکه آتش را در اجاقهای خانه های خود خاموش نمی کردند و هنوز هم پس از احوال پرسی برای هم آرزوی روشنی همیشگی اجاق می کنند.

ویراپ