جشن شهريورگان خجسته باد
نماد امشاسپند خشتره وَایریه ( شهریور)
جشن شهریورگان،شهریور روز از ماه شهریور برابر با چهارم شهریور در گاهشماری ایرانی می باشد.
به مناسبت برخورد روز شهریور و ماه شهریور در این روز ،مطابق معمول هر ماه پس از برخورد روز و ماه همنام، جشنی موسوم به جشن شهریورگان برگزار می شود.
شهریور چهارمین روز از هر ماه در گاهشماری اوستایی است و ماه ششم هر سال ،که با آگاهی از سی و یک روزه بودن ماه های کنونی در نیمسال نخست بهار و تابستان ، جشن شهریورگان برابر با سی ام امرداد در گاهشمار نوین می باشد.
چهارمین روز از ماه شهریور جشنی در ستایش و گرامیداشت «شهریور»، در اوستایی «خشتره وَایریه» و در پهلوی «شهریور» به مانک (معنی) شهر و شهریاری شایسته و نیرومندی و نام یکی از امشاسپندان، برگزار می شود.
شهریور در زبان اوستایی "خشتره
وَایریه" است. خشتره در فرهنگ اوستایی به چم (معنی) شهریاری اهورامزدا در
جهان است؛ و اریه نیز به چم آرزو و سال می باشد. به زبان دیگر "خشتره
وَایریه" سال و گاهی است که شهریاری اهورامزدا جهان را فرا خواهد گرفت؛ چه
جهان مینویی و چه جهان مادی
امشاسپند شهریور چهارمین امشاسپند
است. این امشاسپند نشانگر شهریاری و نیرومندی اهورامزدا در جهان مینویی است و یا
به روایتی واژه ی شهریور که برگرفته از «خشَترَه وَئیریَه» اوستایی است به معنی شهر و شهریاری شایسته و نیرومند است.
نام شهریور در متون اوستایی به گونه «خْـشَـتْـرَه وَئیریَـه» نیز آمده که به معنای تقریبی «شهر و شهریاری (شهرداری) آرمانی و شایسته» است. چنین مینماید که این اندیشه و آرمان، خاستگاه نظریههای افلاطون و فارابی در زمینه «آرمانشهر» یا «مدینه فاضله» بوده باشد. نام شهریور چند بار به همین معنا در «گاتها»ی زرتشت نیز آمده است و بعدها در اوستای نو، او را به گونهای تشخصیافته به پیکر یکی از امشاسپندان در میآورند.
جشن شهریورگان از جمله ی جشن های آتش می باشد.
از دو دید دیگر می توان اهمیت جشن شهریورگان را دریافت :
نخست اینکه ماه شهریور، ماه گردآوری محصولات کشاورزی می باشد و به خصوص برای کشاورزان این نتیجه گرفتن از کار و زحمت و کشت وکار و به دست آوردن محصول همیشه همراه با شادمانی بوده و برای همین باید این کار با جشنی همراه می شده است.
دیگر اینکه در این ماه «پاییزه کاری» آغاز می شود و چون آغاز هر کار نیکی را باید با شادی در آمیخت از این رو نیز جشن شهریورگان را می توان آغاز فصل نویی دیگر از هنگام کشت دانست.
از دیگر جشنهای ماه شهریور ، جشن زاد روز کورش بزرگ در چهارم شهریور و بازار جشن می باشد که در روز پانزدهم شهریور برگزار می گردیده است.
ویراپ
برای آگاهی بیشتر از نام روزها و ماه ها و جشن های ایرانی به آدرس های زیر در همین وبلاگ مراجعه فرمایید:
گاهشمار ایرانی (بدانیم و سربلند باشیم)
جدول نام روزهای هر ماه در گاهشماری ایرانی
گذری بر فلسفه نام ماه های ايران زمين