آلان هاي ايراني

پرستشگاه آناهیتا ( میترا ) در اوستیا
سناي روم پس از شش ماه مخالفت ژنرالهاي ارتش با هر پيشنهاد براي انتخاب امپراتور تازه، بالاخره 25 سپتامبر سال 275 ميلادي «ماركوس كلوديوس تاسيتوس» 76 ساله را به اين سمت برگزيد و ژنرالها هم بر اين انتخاب صحه گذاردند. تاسيتوس قبلا به دليل كهولت از سمت هاي دولتي كنار گذارده شده بود. وي تنها هفت ماه حكومت كرد و در جريان لشكر كشي به شرق، با هدف گوشمالي دادن آلاني ها كه از شمال قفقاز (منطقه «اوستيا») به قلمرو روم در شمال درياي سياه تعرض مي كردند در كاپادوكيه (در كتيبه هاي ايران باستان: كاپاتوكا) ترور شد. تاريخ از وي به عنوان مردي كه براي كمك به نويسندگان بودجه ويژه مقرر داشت و بر تعداد كتابخانه هاي عمومي روم افزود ياد كرده است. لازم به يادآوري است كه آلانها (الاني ها) ايرانياني بودند كه در قفقاز شمالي و آزوف و شمال گرجستان زندگي مي كرده اند، به پارسي سخن مي گفتند و فرهنگ و تمدن ايراني داشتند كه اين فرهنگشان و برخي از واژه هاي پارسي در ميان آنان تا به امروز باقي مانده است. قفقاز جنوبي كه تا سال 1828 گوشه اي از ايران بود و (آران) خوانده مي شد كه بعدا دولت شوروي آن را جمهوري آذربايجان نام نهاد.