ژنرال رابرت ای. هايزر


ژنرال هوايی « رابرت ای. هايزر » فرستاده كارتر به تهران در جريان انقلاب 1357 چهارم فوريه 1979 (15 بهمن 1357 خورشیدی ) ايران را ترك و عازم واشنگتن شد تا گزارش ماموريت خود را در جلسه كابينه دولت آمريكا مطرح سازد. وی در باره اين ماموريت حساس كه در تغيير مسير تاريخ ايران موثر افتاد كتابی تحت عنوان « ماموريت تهران » تاليف كرده است كه در سال 1986 به توزيع داده شد. در اين كتاب 306 صفحه ای، ژنرال هايزر جزئيات ماموريت خود در تهران و چگونگی مذاكراتش با ژنرال های ايرانی را به صورت گزارش روزانه ـ از چهارم ژانويه تا چهارم فوريه   1979 و سپس شرح ملاقات خود با كارتر و جزئيات امر تا پايان 11 فوريه (به مدت 39 روز ) را افشاء كرده است.                                      

ژنرال هايزر كه در زمان ماموريت تهران معاون ژنرال هيگ فرمانده نيروهای امريكا در اروپا بود اول ژوئيه 1981 بازنشسته شد و 22 سپتامبر 1997 در 73 سالگی بر اثر حمله قلبی درگذشت. بااينكه (طبق گزارش برخی از رسانه های وقت!) هايزر بدون اطلاع ژنرال هيگ به ماموريت تهران اعزام شده بود، ژنرال هيگ (از حزب جمهوريخواه) كه بعدا وزير امور خارجه دولت رونالد ريگان شد بر كتاب او مقدمه نوشته است. «راجر موريس» در صفحات369 و 370 كتاب خود تحت عنوان «هيگ» به ماموريت تهران هايزر معاون او اشاره كرده و نوشته است كه سياست مبهم كارتر و ترس و ترديد او از جهت گيری قاطع در قبال اوضاع ناآرام ايران به پايان يافتن كار شاه سرعت بخشيد. طبق نوشته راجر موريس، ژنرال هيگ به كارتر پيشنهاد كرده بود كه ژنرالهاي شاه را تشويق به كودتا كند كه كارتر ترتيب اثر نداده بود. پس از انتصاب شاپور بختیار به نخست وزیری، کارتر (از حزب دمکرات) به شاه اطلاع داده بود که ماندن او در تهران به آرام شدن اوضاع کمک نخواهد کرد.